Gleba to szczególna formacja naturalna, która powstaje na powierzchni skorupy ziemskiej w wyniku interakcji skał z wodą, powietrzem i organizmami żywymi. Na powstawanie gleby ma wpływ wiele czynników. Jednak ich skład i struktura są różne. Gleby charakteryzują się różnorodnością. Różnią się typami, które mają różne stopnie płodności.
Funkcje
Nie wszystkie dostępne rodzaje gleb nadają się do rolnictwa. Niektóre z tych gleb znajdują się na obszarach arktycznych i subarktycznych - w strefach wiecznej zmarzliny. Najbardziej suche gleby również nie nadają się do uprawy roślin uprawnych.
Główne grunty rolne znajdują się w regionie Centralnej Czarnej Ziemi. Jednocześnie ziemia na Dalekim Wschodzie jest słabo zaorana. Pastwiska i grunty orne zajmują 13% powierzchni. Łąki i pola uprawne zajmują nie więcej niż 1% powierzchni. Działalność człowieka nie wpływa na około 45% wszystkich zasobów ziemi. Reprezentują główne zasoby leśne kraju.
Stałe użytkowanie zasobów ziemi prowadzi do negatywnych konsekwencji. Typowe problemy to nasiąkanie wodą, zasolenie, zakwaszenie. Istnieje również ryzyko skażenia radioaktywnego i chemicznego.
Jakie rodzaje gleb są typowe dla danego terytorium
Gleby są bardzo zróżnicowane. Różnią się jednak składem i strukturą. Ziemie tundra-gley zajmują największy obszar kraju. Jednak na jego terenie występuje również wiele innych rodzajów gleb.
Arktyka
Takie gleby powstają w wyniku topnienia wiecznej zmarzliny. Są wystarczająco cienkie. Maksymalna warstwa próchnicy nie przekracza 1-2 centymetrów. Gleby te charakteryzują się niskim kwaśnym środowiskiem. Występuje na obszarach o trudnych warunkach klimatycznych, co negatywnie wpływa na proces regeneracji.
Takie gleby na terytorium występują tylko w Arktyce - na niektórych wyspach Oceanu Arktycznego. Klasyfikacja takich gleb obejmuje 2 odmiany - typowe ziemie pustynno-arktyczne i arktyczne. Surowy klimat i niewielka warstwa próchnicy sprawiają, że na takich terenach praktycznie nie występuje roślinność.
Tundra
Te zasoby gleby znajdują się w tundrze. Znajdują się one również wzdłuż brzegów Oceanu Arktycznego. Te obszary to wieczna zmarzlina. Latem pojawiają się tu porosty i mchy, ale nie można ich nazwać dobrymi źródłami próchnicy.
Opinia eksperta
Ponieważ regiony te charakteryzują się wieczną zmarzliną, gleby mogą topnieć tylko podczas krótkiego lata do głębokości 40 centymetrów. Zasolenie jest często charakterystyczne dla takich gruntów. W strefie tundry występuje minimalna ilość próchnicy. Wynika to ze słabej aktywności mikrobiologicznej. Takie tereny są często wykorzystywane jako pastwiska dla jeleni.
bielicowy
Ten rodzaj gleby występuje głównie na terenach zalesionych. Zawiera tylko 1-4% próchnicy. Taka gleba powstaje w wyniku procesu powstawania bielicowania. W takim przypadku zachodzi reakcja z kwasem. Ponieważ gleba jest często nazywana kwaśną.
Gleby bielicowe po raz pierwszy opisał Dokuczajew. Wykorzystując je jako grunty rolne, należy zwrócić szczególną uwagę na ich przetwarzanie. W tym celu zaleca się odpowiednie nawożenie gleby, wprowadzanie do niej substancji organicznych i mineralnych.
Gleby bielicowe są bardziej przydatne w wycince niż w rolnictwie. Drzewa rosną na nich dużo lepiej niż inne rośliny.
Gleby darniowo-bielicowe zaliczane są do podtypów takich gruntów. W składzie pod wieloma względami przypominają glebę bielicową. Charakterystyczną cechą lądu jest wolniejsze wymywanie przez wodę.
Główna część takich gleb koncentruje się w tajdze - na Syberii. Na powierzchni gleby występuje do 10% warstwy żyznej. Na głębokości wartość ta gwałtownie spada do 0,5%.
Leśna szarość
Takie gleby koncentrują się głównie w lasach. Ważnym warunkiem ich prawidłowego ukształtowania jest obecność klimatu kontynentalnego, lasów liściastych i roślin zielnych.Szare gleby leśne charakteryzują się dużą zawartością wapnia. Dzięki temu składnikowi woda nie wnika w strukturę gleby i nie powoduje jej erozji.
Opinia eksperta
Gleby mają kolor szary. Zawartość próchnicy w ich składzie kształtuje się na poziomie 2-8%, co odpowiada przeciętnej płodności. Takie gleby są podzielone na kilka kategorii - szare, jasnoszare, ciemnoszare. Rozciągają się od Transbaikalii po Karpaty. Gleby szare nadają się do uprawy zbóż i sadownictwa.
Czarna Ziemia
Czarnoziem znajduje się w południowej części - w pobliżu granicy z Kazachstanem i Ukrainą. Wysoka zawartość próchnicy w strukturze związana jest z płaską rzeźbą terenu, niskimi opadami deszczu i ciepłym klimatem. Ten rodzaj gleby jest uważany za najbardziej żyzny. Jednocześnie około 50% światowych zasobów czarnoziemu znajduje się w.
W strukturze gleby jest dużo wapnia.Pomaga to uniknąć wypłukiwania cennych substancji. Na południu brakuje wilgoci. Pomimo długiej historii uprawy gleba pozostaje żyzna. Główna część czarnej gleby jest obsiana pszenicą. Gleby te nadają się również pod uprawę kukurydzy, buraków cukrowych i słonecznika.
Gleby kasztanowe
Takie gleby występują głównie na stepach i półpustyniach. Warstwa płodna stanowi 1,5-4,5%. Odpowiada to średniej płodności.
Gleby kasztanowe mają kilka podtypów, które są reprezentowane przez różne kolory. Rośliny można uprawiać na jasnych ziemiach kasztanowych tylko przy obfitym nawadnianiu. Pastwiska są uważane za główny cel takich ziem.
Pszenicę, proso, słonecznik, owies i jęczmień można uprawiać na ciemnej glebie kasztanowej. Jednocześnie podlewanie takich roślin nie jest wymagane.
Występują niewielkie różnice w składzie chemicznym gleb kasztanowców. Dzielą się na kilka kategorii:
- glina;
- piaszczysty;
- piaszczysty;
- lekka glina;
- średnia glina;
- ciężki gliniasty.
Każda odmiana ma niepowtarzalny skład. Ogólnie gleby kasztanowca różnią się zawartością różnych pierwiastków chemicznych. Zawierają magnez, wapń, łatwo rozpuszczalne sole.
Opinia eksperta
Cechą charakterystyczną takich gruntów jest zdolność do szybkiej regeneracji. Jego grubość jest wspierana przez opadłe liście i trawę. Taka gleba pozwala uzyskać dobre zbiory, ponieważ zawiera dużo wilgoci. Gleby kasztanowe przeważają w środkowej Syberii, w regionie Wołgi i na Kaukazie.
Gleby brązowe i szarobrązowe
Brązowe i szaro-brązowe gleby występują na Nizinie Kaspijskiej. Ich cechą wyróżniającą jest porowata skorupa na powierzchni. Powstaje pod wpływem wysokich temperatur i niskiej wilgotności. Takie grunty zawierają minimalną ilość próchnicy. Jednocześnie zawierają sole, gips, węglany.
Grunty charakteryzują się niskim stopniem urodzajności. Większość terytoriów jest wykorzystywana jako pastwiska. Obszary nawadniane mogą być wykorzystywane do uprawy ryżu, melonów i bawełny.
Gleby obszarów naturalnych
Naturalne kompleksy następują po sobie z północy na południe. W sumie na mapie znajduje się 8 stref. Tak więc na południu kraju reprezentowane są czarnoziemy, aw części europejskiej gleby bielicowe.
Każda ze stref charakteryzuje się unikalnym pokryciem glebowym. Jego pozycję w regionach przedstawia tabela:
| Położenie geograficzne | |
| Czukotka | |
| Arktyczny | |
| Daleki Wschód, Syberia Wschodnia | |
| Transbaikalia | |
| Kaukaz | |
| obwód Wołgi |
Arktyczne gleby pustynne
W tej strefie występuje niewyrażona pokrywa glebowa. Niewielkie obszary porośnięte są mchami i porostami. Latem może pojawić się trochę trawy. Takie obszary są przedstawione w postaci małych oaz. Jednocześnie pozostałości roślinne nie wystarczą do powstania próchnicy.
Rozmarznięta warstwa ziemi latem ma nie więcej niż 40 centymetrów. Podlewanie i suszenie latem powodują pojawienie się pęknięć na powierzchni. Gleba zawiera dużo żelaza, co nadaje jej brązowy odcień. Arktyczna pustynia prawie nie ma jezior i bagien. Przy suchej pogodzie na powierzchni ziemi pojawiają się plamy soli.
Tundry
Tundra charakteryzuje się nasiąkniętą wodą glebą. Wynika to z bliskiego występowania wiecznej zmarzliny i nieznacznego parowania wilgoci. Region ten charakteryzuje się niskim tempem humifikacji. Resztki roślin nie gniją, pozostając na powierzchni w postaci torfu. Jednak zawartość składników odżywczych jest niska. Ziemia charakteryzuje się szarym lub rdzawym kolorem.
Leśna tundra
Ta strefa wyróżnia się przejściem z gleb tundry do tajgi. Lasy już wyglądają jak las. Jednocześnie rośliny różnią się kamieniami powierzchniowymi. Wieczna zmarzlina w tej strefie zaczyna się już na poziomie 20 centymetrów.
Opinia eksperta
Latem wierzchnia warstwa doskonale się rozgrzewa. Przyczynia się to do powstawania bujnej roślinności. Niskie temperatury prowadzą do niedostatecznego odparowania wilgoci. Dlatego powierzchnia leśnej tundry pozostaje podmokła. Stanowiska tej strefy przyrodniczej łączą grunty bielicowe i torfowo-glejowe. Zawierają minimum próchnicy i są kwaśne.
Tajga
Tajga charakteryzuje się niemal całkowitym brakiem strefy wiecznej zmarzliny. Dlatego gleby są bielicowe. Pod wpływem kwasów następuje zniszczenie żelaza. Jednocześnie jest wypłukiwany do głębokich warstw gleby. Krzemionka tworzy się w górnych strukturach. Tajga charakteryzuje się słabym rozwojem runa leśnego. Opadłe igły i mech charakteryzują się długim okresem rozkładu. Ilość próchnicy w tajdze jest niewielka.
Lasy liściaste i mieszane
Ta strefa charakteryzuje się glebami sodowo-bielicowymi i brunatnymi. Rosną tu różne drzewa - dęby, modrzewie, brzozy, twarze. Opadłe liście tworzą dużo próchnicy.
Jednocześnie warstwa darni zmniejsza grubość gleby. Dlatego gleba sodowo-bielicowa zawiera minimum azotu i fosforu. Brązowa gleba zawiera wiele składników odżywczych. Dzięki humusowi nabierają ciemnego koloru.
Leśne-stepy
Ta strefa charakteryzuje się dużym parowaniem wilgoci. Jednocześnie latem obserwuje się tu suche wiatry i suchą pogodę. Na stepie leśnym dominują szare gleby leśne i czarnoziemy. Charakteryzują się dużą zawartością próchnicy i powolną mineralizacją.
Stepy
W tej strefie występują czarnoziemy zwykłe i niskopróchnicze. Występują również ciemne gleby kasztanowe. Gleba zawiera wiele przydatnych pierwiastków.
Pustynie i półpustynie
Strefy te charakteryzują się glebami kasztanowymi. Niedobór wilgoci powoduje gromadzenie się soli. Jednocześnie roślinność nie tworzy ciągłej pokrywy. Ma głębokie korzenie, które pomagają odprowadzać wilgoć. W takiej glebie jest sporo próchnicy.
Najżyźniejsze gleby
Najżyźniejszą glebą jest czarnoziem. Stanowi 10% powierzchni kraju. Gleba zawiera dużo próchnicy i wapnia. Znajduje się w regionie ekonomicznym Środkowej Czarnej Ziemi.
Przy zachowaniu zasad agrotechnicznych gleby bielicowe również przynoszą dobre plony. Występują w europejskiej części kraju i na wschodzie Syberii. Są takie krainy na Dalekim Wschodzie.
Gleby są różnorodne. Różnią się składem i strukturą. Wykorzystanie gleb w rolnictwie zależy bezpośrednio od zawartości w nich próchnicy.