- Co to jest żyzność gleby
- Od czego to zależy?
- Grubość żyznej warstwy ziemi
- Przegląd rodzajów wspomagania płodności
- Metody badań i oceny żyzności gleby
- Nuanse przywracania i poprawy żyzności gleby
Pomóż w opracowaniu witryny, udostępniając artykuł znajomym!
Wiadomo, że na wielkość i jakość zbiorów, przy wystarczającej technologii rolniczej, ma wpływ taki czynnik jak żyzność gleby. Nie wszystkie rodzaje gruntów są równie żyzne. Zastanów się, jaka jest żyzność gleby, od czego zależy, jaka jest grubość żyznej warstwy. Jakie są sposoby na zwiększenie żyzności, metody jej badania i oceny, jak odnawiać i ulepszać glebę.
Co to jest żyzność gleby
To gleba pod wieloma względami korzystna dla roślin uprawnych, zdolna nie tylko wspierać ich wzrost i rozwój, ale także optymalizować plony.Gleby żyzne mają dobre właściwości fizyczne, są wodne i oddychające, stosunkowo szybko się nagrzewają i wolno stygną, średnio luźne, a co najważniejsze - zawierają dużo próchnicy i składników odżywczych.
Czarnoziem i gleby zalewowe są liderami w tych głównych cechach, więc są najbardziej żyzne.
Od czego to zależy?
Na ogólną płodność wpływa wiele czynników, ale głównymi z nich są warunki klimatyczne, temperatura, stosunek wilgotności do parowania, reżim wodny, roślinność. Powstawanie czarnoziemów odbywa się w warunkach umiarkowanych temperatur, parowania przeważającego nad wilgocią, dużej masy resztek traw, z których powstaje próchnica.
Żółtoziemy, gleby czerwone, gleby bielicowe powstają przy nadmiernym zawilgoceniu, minerały są wypłukiwane z wierzchniej warstwy, czyniąc je bezpłodnymi. W przypadku stagnacji wilgoci tworzą się gleby torfowiskowe.
Opinia eksperta
Przy wystarczającej wilgotności i niepełnym przemyciu tworzą się gleby kasztanowe i szare, w których nagromadzenie próchnicy jest średnie. Przy silnym braku wilgoci rozwijają się gleby półpustynne i pustynne. Mogą być zasolone, sole pozostają po odparowaniu wód gruntowych. Czynniki glebotwórcze są ze sobą powiązane i mają jednakowy wpływ.
Płodność zależy również od roślinności, która jest źródłem materii organicznej oraz od składu i aktywności mikroorganizmów. Wraz z rozmnażaniem się chorobotwórczych bakterii lub grzybów zmienia się żyzność nawet najlepszej gleby, przez jakiś czas staje się ona nieprzydatna do uprawy roślin.
Grubość żyznej warstwy ziemi
Najcieńsza wierzchnia warstwa gleby występuje w tundrze iw górach - nie więcej niż 50 cm, na równinach może być 3 razy grubsza. 1 cm gleby powstaje w ciągu około stu lat, ale sam proces formowania trwa tysiąclecia.Jest to wynikiem zmian zachodzących w skale pod wpływem temperatury, powietrza, wody, mikroorganizmów, zwierząt i roślin. Usunięta żyzna warstwa jest wykorzystywana do rekultywacji gruntów, ulepszania gruntów nieprodukcyjnych w rolnictwie i leśnictwie.
Przegląd rodzajów wspomagania płodności
Żyzność to właściwość, która umożliwia glebie zdolność do reprodukcji, zarówno w warunkach naturalnych, jak i przy użytkowaniu rolniczym. Podczas użytkowania gruntów zwyczajowo podkreśla się potencjał i płodność ekonomiczną.
Sztuczny
Nabywana jest przez ziemię w wyniku oddziaływania na nią działalności człowieka, stosowania metod agrotechnicznych zapewniających zachowanie i poprawę pierwotnych właściwości. To uprawa, nawadnianie lub melioracja, nawożenie.
Naturalny
Jest wynikiem procesów biologicznych, które doprowadziły do powstania tego typu gleby bez ingerencji człowieka. Wskaźniki naturalnej płodności są charakterystyczne dla dziewiczych ziem.
Potencjał
Wskaźnik całkowity, który określają właściwości, jakie uzyskuje gleba w procesie glebotwórczym, a także w wyniku działalności rolniczej. Wskaźnik ten określa wartość jakości gleb jako użytków rolnych.
Ekonomiczny
Jest to ocena ziemi pod kątem potencjalnej żyzności, jej zdolności do zapewnienia produkcji ze sztuczną poprawą właściwości agrofizycznych dzięki zastosowaniu metod gospodarowania. Wzrost płodności ekonomicznej wyraża się wzrostem plonów, wielkością produkcji z hektara.
Metody badań i oceny żyzności gleby
Badanie i ocena urodzajności ziemi jest ważna dla rozwiązania wielu problemów ekonomicznych.Bez nich niemożliwe jest przewidywanie plonów, określanie praktyk rolniczych mających na celu poprawę jakości produktów. Metody analityczne stosowane w ekologicznej i ekonomicznej diagnostyce gleb umożliwiają ocenę zdolności utrzymania wzrostu roślin uprawnych, obliczenie ilości i składu nawozów na podstawie analizy chemicznej, monitorowanie zmian właściwości gleby bezpośrednio oddziałujących na rośliny oraz określenie interakcji gleby z zastosowanymi nawozami.
Do pozyskiwania informacji o glebie wykorzystuje się metody gleboznawstwa, jako samodzielnej nauki, oraz inne nauki przyrodnicze: biologię, biochemię, chemię, fizykę, geologię i inne.
Metody badawcze obejmują: oznaczenie składu chemicznego i struktury gleby, właściwości agrofizycznych, struktury i składu mechanicznego, wilgotności, gęstości, pojemności wilgoci, aktywności biologicznej, zawartości próchnicy, zakwaszenia środowiska, form ruchomych pierwiastków, zaopatrzenie gleb w azot ogólny i fosfor, pojemność kationowymienną.
Prowadzona jest również diagnostyka wizualna roślin rosnących na badanej glebie. Po ich wyglądzie i kondycji można określić, jak dobrze się czują, jakich pierwiastków im brakuje, a których mają pod dostatkiem.
Nuanse przywracania i poprawy żyzności gleby
Zwiększenie urodzajności ziemi można osiągnąć poprzez wprowadzenie naukowo ugruntowanego płodozmianu, ponieważ różne rodzaje roślin pobierają z gleby różne pierwiastki, co należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu przyszłych upraw . Płodozmian przyspiesza rekultywację terenu, powstrzymuje rozprzestrzenianie się chorób i szkodników.
Poprawia stan gleby poprzez kompleks prac rolniczych. Najbardziej efektywne: wprowadzenie traw wieloletnich do płodozmianu, wysiew nawozów zielonych przed lub po sezonie wegetacyjnym, wysiew nawozów zielonych na ugory.
Opinia eksperta
Żyzność wzrasta dzięki wapnowaniu kwaśnych gleb, systematycznemu zwalczaniu chwastów. Ściółkowanie może znacznie zmniejszyć liczbę chwastów, zmniejszyć parowanie i zatrzymać wilgoć, co jest szczególnie ważne w przypadku gleb w suchych regionach.Do ochrony i stymulacji wzrostu roślin zaleca się stosowanie preparatów biologicznych, a nie chemicznych, które często działają toksycznie na wszystkie organizmy żywe. Mikroorganizmy obumierają, sadzonki i młode rośliny są zahamowane, osadzają się i gromadzą w ziemi toksyczne związki, które następnie dostają się do roślin, wody i powietrza. Produkty biologiczne nie mają szkodliwego wpływu na rośliny, nowoczesne produkty nie ustępują syntetycznym pod względem skuteczności.
Praktykuje się stosowanie nawozów organicznych, obornika, kompostu, próchnicy i popiołu; lub nawozów mineralnych, gdzie substancje organiczne nie są dostępne lub z rolnictwem intensywnym.Jeśli jednak mówimy konkretnie o utrzymaniu płodności w dłuższej perspektywie, to należy stosować nawozy organiczne, jako najbliższe naturze, nieszkodliwe dla roślin, bakterii, robaków, zwierząt.
Nawadnianie lub odwrotnie, drenaż terenu musi być zastosowany w przypadku problemów z ustrojem wodnym. Zarówno podlewanie, jak i drenaż poprawiają przepływ wilgoci do gleby, a tym samym do korzeni roślin. Na terenach narażonych na erozję obowiązkowe jest prowadzenie działań przeciwerozyjnych: nasadzenie pasów drzew chroniących przed wiatrem, obsiewanie trawami wieloletnimi w celu wzmocnienia gleby przed możliwością wymywania przez wodę.
Wzrost naturalnej płodności jest niezwykle powolny, na przestrzeni setek lat. Opracowania naukowców podpowiadają, jak można ten proces jakościowo przyspieszyć, co można zrobić, aby gleba nie tylko nie traciła, ale zwiększała swój potencjał, stawała się źródłem coraz większej ilości plonów.