Paratyfus cieląt: przyczyny i objawy, leczenie i profilaktyka

U młodego bydła odporność jest jeszcze słaba, jego organizm jest podatny na ataki mikroorganizmów chorobotwórczych. Czynnikami sprawczymi duru rzekomego u cieląt są bakterie z rodzaju Salmonella. Są odporne na większość antybiotyków, w toku życia wydzielają dużo toksyn, negatywnie wpływają na odporność chorego zwierzęcia. Chorobie towarzyszy obfita biegunka, a nieleczona cielę umiera.

Opis choroby

Dur paratyfusowy to patologia zakaźna pochodzenia bakteryjnego. Bakterie chorobotwórcze atakują jelita młodych osobników, wywołując ostry proces zapalny.Czynnikiem sprawczym paratyfusu jest Salmonella Gertnera, która powoduje ostre zatrucia pokarmowe nie tylko u zwierząt, ale także u ludzi. Substancje toksyczne uwalniane przez bakterie gromadzą się w tkankach miękkich cieląt, dlatego mięso zakażonych zwierząt należy utylizować.

Osoba, która zje cielęcinę zarażoną salmonellą, zostaje poważnie zatruta. Salmonella to mikroorganizm w kształcie pałeczki o zaokrąglonych krawędziach. W środowisku zewnętrznym jest aktywny, odporny na czynniki negatywne, nie reaguje na wysokie temperatury i większość substancji antybiotycznych. Ale podatne na środki antyseptyczne, które zawierają lizol (mydło krezolowe) i kreolinę.

Przyczyny wystąpienia

Pojawianiu się paratyfusu sprzyja nieprzestrzeganie warunków bydła.

Główne przyczyny duru brzusznego u cieląt:

• zatłoczona zawartość w ciasnej stodole;
• słabe oświetlenie;
• niehigieniczne warunki;
• karmienie złej jakości, stosowanie zepsutych produktów.

Chorobę nasila niska temperatura w oborze, przez co układ odpornościowy cieląt jest osłabiony. Ale normalizacja warunków temperaturowych nie pomaga, jeśli zwierzęta są już zarażone, ponieważ salmonella jest odporna na zmiany temperatury.

Bakterie dostają się do organizmu przez drogi oddechowe. A w środowisku zewnętrznym salmonella znajduje się w kale i moczu chorych osób. Infekcja może dostać się bezpośrednio do przewodu pokarmowego cielęcia, jeśli cielę zje skażony pokarm lub napije się wody.

Opinia eksperta

Istnieje duże prawdopodobieństwo przeniesienia paratyfusu na cielę od chorej krowy w okresie laktacji. W gospodarstwach znajdujących się w niekorzystnej sytuacji dorosłe bydło często staje się nosicielem salmonelli.

Formy i objawy duru brzusznego u cieląt

Okres inkubacji duru paratyfusowego trwa od 5 dni do 2 tygodni. Infekcja atakuje układ nerwowy, przewód pokarmowy, a później przy braku odpowiedniego leczenia stawy.

Dur durowy u cieląt występuje w trzech formach.

Ostry kształt

Widziałem u cieląt poniżej miesiąca.

Główne objawy ostrej postaci:

• gorączka, w której temperatura ciała wzrasta do 40-41°C;
• cuchnąca biegunka z wtrąceniami śluzu, czasem z krwistymi smugami;
• osłabienie, impotencja, niezdolność cielęcia do wstania z ściółki;
• zapalenie spojówek połączone z obfitym łzawieniem;
• nieżyt nosa, wyciek z przewodów nosowych cielęcej masy śluzowej z zanieczyszczeniami surowiczymi;
• kaszle.

Zapalenie spojówek i katar pojawiają się kilka dni po biegunce. Nie we wszystkich przypadkach obserwuje się nieżyt nosa, a cielę zwykle zaczyna kaszleć, gdy właściciel po otwarciu drzwi stodoły wpuszcza chłodne powietrze.W przypadku zaawansowanego duru paratyfusowego kończyny puchną, obserwuje się drgawki, przygnębienie świadomości. Ale do śmierci zwierzak dobrze się odżywia.

Jeżeli temperatura ciała w ostrej postaci paratyfusu często się zmienia, to prawdopodobieństwo przeżycia cielęcia jest duże. Jeśli zwierzę cierpi na obfitą biegunkę, gorączka nie ustępuje, narasta letarg i osłabienie, to nie ma wątpliwości co do rychłej śmierci.

Postać podostra

Ujawnione u cieląt, które osiągnęły wiek jednego miesiąca. Trwa 3-5 dni.

Objawy podostrego duru paratyfusowego:

• słaby apetyt;
• krótka gorączka, w której temperatura wzrasta do 40-41°C;
• lekka biegunka;
• nieżyt nosa z wyraźną wydzieliną z nosa;
• łagodny kaszel, świszczący oddech.

Kaszel i świszczący oddech nie zawsze są zauważane. Jeśli nie ma obciążających patologii, zwierzak wraca do zdrowia.

Przewlekłe

Dur paratyfusowy ostry przechodzi w postać przewlekłą. Zapalenie jelita stopniowo ustępuje, biegunka ustaje, ale infekcja przenosi się do tkanki płucnej. Chore cielę oddycha ciężko i często, czasem ze świszczącym oddechem i gwizdami. Podczas słuchania z wdechem i wydechem słychać świszczący oddech, przy perkusji (stukaniu) odnotowuje się stłumienie dźwięków.

Czas trwania przewlekłego paratyfusu - do 2 miesięcy. Prawdopodobieństwo śmierci w przypadku braku kompetentnego leczenia jest wysokie, ponieważ ciało zwierzaka jest w stanie wyczerpania.

Diagnoza

W celu identyfikacji mikroorganizmów chorobotwórczych przeprowadza się w laboratorium reakcję aglutynacji - wytrącanie bakterii adherentnych pod wpływem przeciwciał w podłożu elektrolitycznym.Wyniki analizy są często zawyżane nie tylko u pacjentów, ale także u zdrowych zwierząt znajdujących się w pobliżu. Dokładną diagnozę stawia lekarz weterynarii po sekcji zwłok martwego cielęcia. To, co wykazała sekcja zwłok dla różnych form paratyfusu, pokazano w tabeli.

Forma chorobyostrewątroba i śledzionapłucapodostrażołądek i jelitawątroba i śledzionałatwechronicznepłuca

	Dotknięte narządy	Zmiany
	błony śluzowe	krwotoki
		obrzęk, krwawienie
		bogata czerwień, wypełniona krwią, miejscami stwardniała
	mięsień sercowy	w większości odrodzony
		stan zapalny
		szare plamy
		czerwony, z pogrubieniem tkanek i skrzepami krwi w różnych miejscach, drzewo oskrzelowe jest w stanie zapalnym, w jego wnętrzu znajdują się śluzowo-ropne nagromadzenia, węzły chłonne w okolicy płuc są spuchnięte i zaczerwienione
	jelita, wątroba, śledziona	zmieniony jak w ostrej postaci choroby
		bogato usiana nekrotycznymi plamami, oskrzela zatkane ropną masą, stan zapalny błony śluzowej, liczne krwotoki

Metody leczenia

Właściciel musi natychmiast izolować chore osoby i dezynfekować stodołę. Najbardziej niezawodnym lekiem na paratyfus jest "Bakteriofag" . Sprzedawany jest w butelkach o pojemności 20 ml, po 4 sztuki w pudełku. Cielęciu podaje się doustnie 3 razy dziennie, 2,5 butelki przy łagodnej paratyfusie, 5 butelek przy ciężkiej.

Ze skutecznych preparatów można wymienić zawiesinę „Klamoksil” i roztwór do wstrzykiwań „Terramycin”. Pierwszy lek wstrzykuje się do mięśnia, dawka wynosi 1 ml na 10 kg masy ciała. W ciężkich przypadkach duru paratyfusowego po 2 dniach iniekcje powtarza się.Drugi lek jest znacznie silniejszy w działaniu, wstrzykuje się go jednorazowo do mięśnia w tej samej dawce.

Nadal można leczyć cielę preparatami doustnymi Sulgin, Levomycetin, Furazolidon. Dodaje się je do mieszanek paszowych 3 razy dziennie, dawka wynosi 3-8 mg na 1 kg masy ciała. Leki można zmieniać. Zwierzę leczone otrzymuje nikotynamid (witamina B_{3), dzienna dawka wynosi 100 mg na 1 kg karmy. Cielę paratyfusowe jest trzymane w kwarantannie przez 3 miesiące.}

Możliwe konsekwencje

U chorego zwierzaka tkanki mózgowe puchną, pojawiają się krwotoki w narządach układu rozrodczego i moczowego. W niektórych przypadkach możliwe są zmiany patologiczne w wątrobie i śledzionie. Główny wpływ infekcji spada na jelita, zaczyna się stan zapalny, zaburzony jest stan funkcjonalny tkanek śluzowych wyściełających przewód pokarmowy.W zaawansowanych przypadkach łydka ma skurcze w kończynach - to oznaka uszkodzenia tkanek stawowych.

W postaci ostrej cielęta w wielu przypadkach umierają w ciągu 1-2 dni od wystąpienia objawów z powodu zatrucia krwi. Dzięki odpowiedniemu i terminowemu leczeniu śmiertelność młodych osobników można zmniejszyć do 3%, a nawet uratować wszystkie zwierzęta domowe.

Szczepienia i środki zapobiegawcze

Głównym środkiem zapobiegawczym jest utrzymanie czystości. Obora powinna być regularnie czyszczona i dezynfekowana, zmieniana ściółka, myta karmniki i miski, z których cielęta jedzą. Zaprawa wapienna jest zalecana jako środek dezynfekujący. Pomieszczenie powinno być suche, wentylowane, przestronne. Ważne jest, aby sprzęt do hodowli zwierząt był czysty i dobrze karmiony.

Drugim środkiem zapobiegawczym są szczepienia zwierząt gospodarskich. Krowy mogą być nosicielami paratyfusu, zarażają nowonarodzone cielęta, a te, których układ odpornościowy jeszcze się nie wzmocnił, organizm jest osłabiony, nie mogą zwalczyć infekcji.Dlatego cielę urodzone przez nieszczepioną krowę jest natychmiast izolowane. Bydło jest szczepione przeciwko durowi rzekomemu za pomocą skoncentrowanej szczepionki formolowo-ałunowej. Dawkę i częstotliwość szczepień ustala lekarz weterynarii. Nie można leczyć i szczepić zwierząt według własnego uznania, wszystkie działania muszą być skoordynowane z lekarzem weterynarii.