Rozmnażanie żywego inwentarza, uzyskiwanie zdrowego potomstwa to jedno z głównych zadań gospodarstw zajmujących się hodowlą koni. Ciąża i poród u klaczy, opieka nad młodymi zwierzętami wymagają zwiększonej uwagi ze strony właścicieli. Konieczne jest zapewnienie lepszego odżywiania, komfortu i opieki przed i po porodzie. Zastanów się, ile miesięcy chodzi ciężarny koń, jak określić ciążę i jak pomóc klaczy urodzić zdrowe źrebię.
Polowanie na klacz
W wieku półtora roku klacze stają się dojrzałe płciowo i gotowe do poczęcia. Ale pierwsze krycie jest zwykle dozwolone dopiero w wieku 3-4 lat, kiedy ciało jest w pełni uformowane i gotowe do rodzenia.
Polowanie na klacze - czas, stan organizmu i zachowanie, w którym zwierzęta aktywnie chcą się parzyć, niech konie się do nich zbliżają. Okres ten trwa od 2 do 14 dni, najczęściej w tygodniu, występuje średnio co 20-21 dni. Możesz określić czas polowania za pomocą kilku znaków:
- częste rżenie;
- małe oddawanie moczu;
- często unosi ogon, szeroko rozstawia tylne nogi;
- lekki obrzęk narządów płciowych i biaława wydzielina;
- utrata apetytu.
Podchodząc i dosiadając ogiera, konie nie walczą, są gotowe do krycia. W stadninach specjaliści powinni monitorować wygląd polowania u klaczy, w przypadku jego braku skontaktować się z lekarzem weterynarii. Specjalista określi cykl płciowy i czas odpowiedni do krycia.
Źródło: Marzec-kwiecień jest uważany za najlepszy czas na krycie, ale nie później niż w połowie lipca. Stworzy to sprzyjające warunki dla młodych.
Test ciążowy konia
Ciążę można stwierdzić naocznie dopiero po 6 miesiącach. Takie warunki nie są wygodne dla hodowców koni. 2 tygodnie po zapłodnieniu ciążę można potwierdzić metodami diagnostyki ultrasonograficznej oraz metodami laboratoryjnymi, których nie można nazwać tanimi.
Ciążę można wykryć po zewnętrznych objawach - zachowanie klaczy:
- spadek aktywności i wesołości - klacz więcej śpi;
- wzrost apetytu;
- unika innych trzymanych w stadach.
W domu właściciele determinują poczęcie przez brak chęci do krycia, który pojawia się regularnie u nieźrebnych koni. W późniejszych stadiach ciąży można rozpoznać po pozycji leżącej, która staje się ulubieńcem klaczy, oraz powiększeniu wymienia. Lekarze weterynarii określają ciążę na podstawie badania odbytu i pochwy, z badaniem palpacyjnym otrzewnej, po lewej stronie wyczuwa się pieczęć.
Ile czasu zajmuje urodzenie dziecka?
Średni czas trwania ciąży to 11 miesięcy (340 dni). Ten czas wystarczy do pełnego rozwoju płodu. W rzeczywistości daty mogą być przesunięte i zależą od wielu czynników:
- stan zdrowia konia;
- osobliwości ciąży;
- wieloparzystość;
- pierworodna klacz nosi dłużej - do 12 miesięcy;
- ciąża ze źrebakiem płci męskiej trwa średnio o 2 tygodnie dłużej.
Klacze mogą się źrebić przez 310-370 dni, to mieści się w normie fizjologicznej.
Liczba źrebiąt
W większości przypadków rodzi się jedno źrebię. Narodziny bliźniaków to rzadki i niebezpieczny przypadek. Podczas porodu jedno z dzieci najczęściej umiera. W przypadku braku odpowiedniej pomocy przy wyźrebieniu i skutecznej pielęgnacji, można stracić jedno i drugie.Źrebięta, które przeżyły, pozostają w tyle za swoimi rówieśnikami w rozwoju.
Jak dbać o ciężarną klacz
W porę wykryta ciąża daje możliwość dostosowania diety, ruchu i pielęgnacji konia, co pomoże w rozwoju płodu i przygotowaniu zwierzęcia do porodu. Niezbędne artykuły pielęgnacyjne:
- Karmienie. W pierwszych miesiącach płód rośnie powoli, pod koniec okresu (ostatnie 3 miesiące) dieta zostaje zwiększona o 40%. Porcje są zmniejszone, podawane frakcyjnie (5-6 razy), aby zmniejszyć obciążenie przewodu pokarmowego. Stosowana jest wyłącznie pasza wysokiej jakości - bez oznak zgnilizny, zwietrzenia. Wyklucz produkty powodujące fermentację. Obejmuje suplementy witaminowe, świeże jabłka, marchew.
- Woda - tylko ciepła, od zimna koń może mieć poronienia, przeziębienia.
- Działa. Obciążenia są stopniowo zmniejszane, chociaż klacz może wykonywać lekką pracę prawie do porodu (spuszczane są 3 tygodnie przed przewidywanym terminem).
- Spacer. Klacze potrzebują codziennych spacerów, aby zapobiec obrzękom kończyn i brzucha. Pod koniec ciąży koń chce się położyć, co prowadzi do zatrzymania płynów i utrudnionego porodu. Musisz regularnie wyprowadzać klacz, z wyjątkiem złej pogody. Lód jest szczególnie niebezpieczny.
- Zawartość. Boisko musi być wentylowane, zapewniać wentylację, ciepło i komfort. Pościel jest regularnie zmieniana. Podczas wypasu zabierają je na noc do stajni.
- Uwaga. Nieostrożne obchodzenie się, ciężka praca jest wykluczona. Krzyki, przeszkadzanie koniowi, używanie bata jest zabronione.
W drugim lub trzecim miesiącu klacz może mieć ruję. Zwierzę musi być monitorowane, należy wykluczyć kontakt z ogierem, który może spowodować poronienie.
Co należy przygotować przed porodem
Z wyprzedzeniem przygotowywane jest specjalne stanowisko, w którym klacz będzie się źrebić. Lepiej wybrać spokojne miejsce, z dala od innych koni. Pokój jest sprzątany, przedmioty, które mogą cię zranić, są wyjęte. Dezynfekcja ścian i podłóg. Wlej czystą słomkę. Jeśli w pobliżu są inne konie, przegrody kratowe są zawieszone.
W większości przypadków przy normalnym przebiegu porodu klacz poradzi sobie sama, nie trzeba jej pomagać. Próżność i troska o osobę będą jej tylko przeszkadzać.
Znaki zbliżającego się źrebaka
Fakt, że wkrótce rozpocznie się poród, można zrozumieć po kilku znakach:
- Zmiana zachowania. Niepokój, rozdrażnienie - koń w ciąży wstaje, znowu się kładzie, patrzy na ogon.
- Narządy płciowe. Obrzęk warg sromowych, więcej płynnej wydzieliny. Rozrzedzenie lubrykantu następuje 1-2 dni przed wyźrebieniem.
- Obrzęk wymienia, czasami siara.
- Niektóre klacze nadmiernie się pocą.
Miednica klaczy zamienia się w „rodzajową”, więzadła słabną, ich struktura staje się luźna i bardziej giętka. Zmiany zaczną się 12-36 godzin przed źrebięciem.
Proces porodu
Podczas porodu lepiej nie ingerować w klacz - proces polega na próbach, podczas których płód porusza się wzdłuż kanału rodnego. Koń poci się z wysiłku, często się przewraca.Klacze rodzą w pozycji leżącej, rzadziej stojącej. W normalnym przebiegu źrebaka jako pierwsze pojawiają się kończyny przednie i głowa źrebaka, która do nich przylega. Jeśli tak się stanie, dalszy proces będzie przebiegał normalnie. Pomoc lekarza weterynarii może być wymagana, jeśli są dwa płody lub gdy pojawiły się pierwsze tylne łapy dziecka.
Worek owodniowy często sam pęka, w razie potrzeby jest przecinany. Po porodzie koń zwykle wstaje, pępowina naturalnie pęka. Jeśli nie nastąpi pęknięcie, opaskę uciska się sterylnymi nożyczkami. Pępowina źrebaka jest leczona jodem.
Poród trwa zwykle 30-40 minut, przy narodzinach bliźniąt drugi pojawia się w odstępie 20 minut. Źrebięta są osłabione, często agresywne, są rozdzielone, udzielają niezbędnej pomocy. Klacz czasami rozpoznaje i karmi tylko jedno młode.
Referencja: waga źrebaka to 30-40 kilogramów - to jest 10-15% wagi matki. Duże konie (konie ciężkie) mają większe dzieci.
Opieka poporodowa
Zaraz po porodzie koń ostrożnie liże swoje młode, pamięta jego zapach. Lizanie działa jak masaż ujędrniający i służy wzmocnieniu odporności źrebaka.
Dla Mamy
Pościel zabrudzoną porodem należy usunąć z boksu i zastąpić świeżą słomą. W ciągu godziny pojawia się poród, musisz upewnić się, że całkowicie zniknął, rozszerzając się i sprawdzając integralność. W przeciwnym razie pozostałości łożyska w macicy doprowadzą do rozwoju stanu zapalnego. Koń często zjada łożysko, nie należy mu przeszkadzać – zawiera ono wiele cennych substancji. Gdy klacz wyschnie od potu (ważne, żeby nie było przeciągów), otrzymuje ciepłą wodę i dobrej jakości siano.
Jeśli poród przebiegł bez patologii, koń nie wymaga szczególnej opieki. Miot jest zmieniany codziennie, ponieważ krwawienie trwa przez 7-8 dni. Monitoruj stan wymion.
Po 2-3 tygodniach organizm klaczy jest odnowiony, znów ma popęd seksualny. Kiedy przeprowadzić następne krycie, decyduje właściciel. Uważa się, że przed kolejną ciążą należy dać koniowi odpocząć przez 1-3 miesiące.
Dla źrebaka
Mama wącha, liże młode, ledwo oddycha. Jeśli matka jest zbyt zmęczona, źrebię należy wytrzeć. Lekarze weterynarii zwykle sprawdzają oddech. W pierwszej godzinie źrebak jest już na nogach, należy monitorować stan kończyn. Dziecko szybko zaczyna szukać wymion (po 1-2 godzinach). Jeśli źrebię nie próbuje ssać, mleko końskie jest odciągane i karmione z butelki. Smółka wychodzi w ciągu pierwszych 2-3 godzin. Jeśli nie ma stolca, dziecku podaje się olej rycynowy. Przez 5-6 miesięcy źrebak powinien przebywać z matką, aby mógł jeść na czas iw pełni się rozwijać. Dziecko w pierwszych miesiącach ssie wymię do 40 razy dziennie.
Możliwe problemy
Powikłania mogą wystąpić podczas porodu i po wyźrebieniu:
- płód chodzi na tylnych łapach - konieczna pilna pomoc weterynaryjna;
- poród jest słaby, płód nie rusza się co 10 minut;
- łożysko nie odchodzi - może być konieczne ręczne usunięcie;
- źrebak nie oddycha, serduszko nie bije - dziecko będzie wymagało resuscytacji, masażu serca;
- pęknięcia, czerwona bańka - źrebię wymaga resuscytacji;
- zakażenie można przypuszczać po żółtym lub zielonym kolorze bąbla, nienaturalnym umaszczeniu dziecka - konieczne będzie leczenie matki i źrebaka;
- smółka nie przechodzi - potrzebna pomoc w wypróżnieniu;
- dziecko nie może wstać - wrodzone patologie kończyn.
Klaczy nie należy przeszkadzać w porodzie, czasami stajenni i inni pracownicy są nadmiernie zainteresowani procesem, rozpraszają i straszą rodzącą kobietę. Lekarz weterynarii powinien pomóc tylko wtedy, gdy występują problemy - spowolnienie porodu, nieprawidłowy poród płodu.
W większości przypadków konie świetnie sobie radzą z samodzielnym wyźrebieniem, same przyprowadzają dziecko.W czasie ciąży trzeba dobrze karmić klacz, nie nakładać ciężkiej pracy, kontrolować stres czy trening. Wtedy koń będzie zdrowy i silny do porodu, instynkty podpowiedzą jej właściwe działania, urodzi zdrowego źrebaka.